Genes Diffusion delft onderspit in zaak-Danillo

De Ommense vestiging van deze Franse KI-organisatie heeft het contract over de afzet van het sperma van Danillo onrechtmatig ontbonden en moet daarvoor een vergoeding van 500.000 euro betalen aan Couperus en De Toekomst, oordeelde de rechtbank.

Souvenirtje

De Friese melkveehouder uit Molkwerum heeft Danillo (Goldwyn x O Man x Durham) als embryo gekocht, als souvenirtje van een Amerikaanse studiereis met ALH Genetics. Danillo's moeder is de O Man-dochter Destiny, uit de beroemde Markwel Durham Daisy EX92 uit de stam van Markwell Blackstar Raven.

Danillo wordt geboren op 27 september 2006. Als stiertje groeit hij al het hok uit. Couperus zet een gewaagde stap en besluit hem zelf te testen en te vermarkten. Het proefstiersperma wordt gewonnen bij KI de Toekomst in Albergen. Nog voor Danillo z'n eerste fokwaarde krijgt, toont Genes Diffusion in Ommen al interesse in de verkooprechten. 

Sensatie

In april 2011 komt Danillo op nummer 5 binnen als dé gedroomde sensatie van de indexdraai, met een dijk van een melkproductie en een uitmuntende exterieurscore, gecompleteerd met uitstekende secundaire kenmerken. Kortom: de ideale allroundstier. Couperus en KI de Toekomst sluiten vervolgens een eenjarig contract met Genes Diffusion voor de vermarkting van het sperma. Dat contract loopt tot medio 2012 en wordt daarna verlengd met vier jaar.

Schmallenbergvirus

Echter, begin 2012 steekt het Schmallenbergvirus de kop op in Nederland. Veel fokstieren raken besmet. Op speciaal verzoek van Genes Diffusion wordt ook Danillo in maart 2012 getest op Schmallenberg. De test, op antistoffen tegen het virus, blijkt positief. De Aalbergense KI meldt dat aan Genes Diffusion. Twee maanden later, nog vóór de ondertekingen van het nieuwe vierjarige contract, wordt Danillo getest op aanwezigheid van het virus - en daarvan vrij bevonden. 

Sperma van stieren die Schmallenberg-positief waren, mocht in Europa gewoon worden verkocht, vertelt Couperus. "Alleen grepen sommige landen buiten Europa dat argument aan om de grens voor dat sperma te sluiten. Het zorgde dus wel voor enige beperkingen op zijn verkoopbaarheid buiten Europa."

Eerste jaar meest lucratief

De Amerikaanse topper van Couperus komt zoals gezegd voor het eerst door bij de indexdraai van april 2011. Exact een jaar later, in april 2012, voert Danillo de NVI-ranglijst aan. "Dat eerste jaar was meteen het meest lucratieve jaar", blikt Couperus terug. "De samenwerking met Genes Diffusion was prima; zij hebben alle 100.000 rietjes afgenomen, het maximum aantal wat de stier in een jaar kon produceren."

Rond die tijd in 2012 komen ook de eerste genomicsstieren door. Elke nieuwe indexdraai levert weer nieuwe veelbelovende genomicstoppers op. De sperma-afzet van Danillo begint terug te lopen. In de eerste helft van 2013 raakt de stier bovendien geblesseerd aan zijn knie. De spermaproductie loopt tijdelijk wat terug, maar Danillo herstelt ook weer en blijft prima sperma produceren. 

Contract opgezegd

In de loop van 2013 neemt Genes Diffusion echter steeds minder sperma af. Begin januari 2014 krijgt Couperus te horen dat Genes Diffusion per 1 februari van het contract af wil. Couperus: "Hun argument was dat de stier besmet was met Schmallenberg, terwijl in het contract stond dat hij Schmallenberg-vrij moest zijn."

Bij de verlenging van het contract, opgesteld door Genes Diffusion in juni 2012, is dat volgens de Franse KI-organisatie bepaald. Volgens Couperus en KI de Toekomst was die bepaling echter voor meerdere uitleg vatbaar, onder meer omdat er meerdere Schmallenberg-testen werden genoemd. "En die bepaling was voor ons ook niet logisch, omdat we net hadden aangegeven dat Danillo positief was getest. En daarbij: hij was positief op antistoffen, maar níet op het virus zelf." Intussen ligt er dan al een voorraad van ettelijke tienduizenden rietjes Danillo-sperma, die Genes Diffusion niet meer wil afnemen.

Kort geding

Couperus en KI de Toekomst spannen daarop een kort geding aan. Zij eisen van Genes Diffusion ruim een half miljoen euro aan niet-betaalde rekeningen en gederfde inkomsten. Deze zaak verliezen zij in eerste instantie. Het kan namelijk niet worden bewezen dat KI de Toekomst in maart 2012 Genes Diffusion op de hoogte heeft gebracht van het feit dat Danillo Schmallenberg-positief bleek. "Bij ons weten was dat ook alleen telefonisch doorgegeven", aldus Couperus.

Begin 2014 is namelijk de computer bij KI de Toekomst gecrasht. Eventueel bewijs dat er een mail is gestuurd naar Genes Diffusion met de uitslag van de bloedtest, is daardoor niet meer te achterhalen. Een jaar later echter - begin 2015 - blijken slimme techneuten tóch in staat om het apparaat weer aan de praat te krijgen en komen verloren gewaande bestanden alsnog boven water. "Toen bleek dat KI de Toekomst er wél een mailtje achteraan had gestuurd waarin de besmetting werd gemeld, en dat Genes Diffusion op die mail had gereageerd."

Bewijs in handen

Couperus en De Toekomst hebben dan hard bewijs in handen dat Genes Diffusion op de hoogte was van de Schmallenbergbesmetting. In de bodemprocedure die hierop wordt aangespannen, oordeelt de meervoudige kamer van de rechtbank op 13 december 2017 dat Genes Diffusion het contract op onrechtmatige gronden heeft ontbonden. Genes Diffusion moet een vergoeding betalen van 521.730 euro en 52 cent, voor de niet betaalde doses sperma en als schadevergoeding voor het staken van de sperma-afname.

Ook moet Genes Diffusion van de rechtbank de buitengerechtelijke kosten betalen (4.229 euro) alsmede de proceskosten (10.391,84 euro). Bij het Franse hoofdkantoor van Genes Diffusion in Douai, waar de zaak ligt, was op deze laatste vrijdagmiddag van het jaar niemand bereikbaar voor commentaar.

Danillo verongelukt

Er is nog steeds sperma beschikbaar van Danillo. Sinds eind 2014 wordt hij vermarkt door AI Total in Zwolle. Couperus vertelt dat de stier in 2015 is verongelukt. "Hij is in zijn box bij De Toekomst komen te vallen, en daarbij heeft-ie z'n heup gebroken. Toen is hij afgemaakt."

De Friese melkveehouder, die in Molkwerum zo'n 55 koeien melkt, heeft momenteel nog een stuk of tien Danillo's lopen. Maar hij heeft zijn halve stal ermee vol gehad, vertelt hij. "Danillo was een hele goeie allrounder. Zijn dochters zijn mooie evenredige koeien met een perfecte balans tussen productie en exterieur", roemt hij.

Melksnelheid en kruisligging

Danillo heeft eigenlijk maar twee lineaire minpuntjes: zijn melksnelheid is wat aan de lage kant, en de wat te horizontale kruisligging, aldus de Fries. Zelf heeft hij ook een paar taaie Danillo's op de robot gehad. Mogelijk speelde dat aspect van de wat trage melksnelheid ook mee bij de beslissing van Genes Diffusion om het contract op te zeggen, peinst hij. "En op een gegeven moment wordt zo'n stier ook ingehaald door betere nieuwkomers; hij staat nu ergens als 200ste op de lijst, met een NVI van rond de 140."

Danillo is als stiervader ingezet. Eén zoon, DanShot (Danillo x Shottle) doet het goed bij KI Kampen. "Die is precies z'n vader, dat vind ik wel leuk", aldus Couperus.