Boerenweercolumn: Extreemste weerjaar ooit gemeten dreigt te eindigen met dijkdoorbraken

De autoriteiten in de regio Deventer (OV) erkennen nu dat de dijk die het stadscentrum moet beschermen vandaag of morgen niet langer toereikend zou kunnen blijken te zijn. Alle ‘Ruimte voor Rivier’ ingrepen en ‘Hoogwaterbeschermingsprogramma’s ten spijt. Is dat verwijtbaar?

Overleg met Duitsers

Het roept wel vragen op waarom er in korte tijd vanuit Duitsland zoveel water de IJssel in kan stromen. In heel Oost-Nederland zijn de regenriviertjes vanuit Duitsland in kolkende watermassa’s veranderd. Want niet alleen in Nederland regent het al maanden recordhoeveelheden, maar ook in een minstens zo groot gebied in dat deel van Duitsland, dat op Nederland afwatert. Het Waterschap Rijn en IJssel meldde dan ook dat het overlegt met de Duitse collega’s over het verminderen van de waterafvoer naar Nederland.

Maar het lijdt geen twijfel dat de Nederlandse waterschappen meer stuwen ter beschikking hebben om het water tegen te houden dan onze Oosterburen. Dus dat is een les die wel getrokken kan worden, nu het opwarmende klimaat het elastiek steeds verder uitrekt en de investeringen die Nederland heeft gedaan nadat in 1995 grootschalige evacuatie uit het Rivierengebied nodig was, op de proef stelt. Hier is overleg over nodig met de Duitsers.

Ruimte voor Rivier redding?

Tegelijkertijd verdienen de beleidsmakers en de uitvoerende instanties die alles in gang zetten en met succes uitgevoerd hebben een groot compliment, hoe ingrijpend het ook is geweest voor boerenfamilies die hun ‘koninkrijkjes’ moest verlaten om ruimte te maken voor de grote rivieren. Na de Deltawerken blijken nu ook de investeringen in de waterveiligheid rondom de grote rivieren een groot succes. Want stel je voor dat er geen hoogwatergeulen en waterbergingsgebieden waren aangelegd. Dan was de ramp nu niet te overzien geweest.

Het is en blijft nu wel alle hens aan dek. Want er verschijnt nog geen droog weer in de weerkaarten, ook al regent het al maanden achter elkaar recordhoeveelheden op veel plaatsen. Ook de komende dagen rijgen de grootschalige neerslaggebieden zich aaneen, terwijl de verzadigde grond in vrijwel heel Nederland er geen druppel meer bij kan hebben.

Maximale rek

2023 is dan ook het extreemste weerjaar ooit gemeten (sinds 1901, de Bilt). Van een laat voorjaar naar een tropische kurkdroge juni, een verregende midzomer, hooiweer in september en last but not least maandenlange recordregens. De hoogste tijd voor topoverleg op het hoogste niveau over de maximale rek die er nog in het elastiek zit. Een elastiek dat gelukkig veel verder kan oprekken dan vroeger, dat wel.