Aanwijzing NV-gebieden geeft waterschappen kopzorgen

Het demissionaire kabinet heeft vorige week extra nutriënten verontreinigde (NV)-gebieden aangewezen. In deze zones wordt vanaf 1 januari 2024 de derogatie versneld afgebouwd en wordt de stikstofgebruiksnorm verlaagd. De waterschappen hebben in een gezamenlijke reactie hun zorgen geuit. Zij geven aan dat een directe relatie tussen het probleem (te veel nutriënten in oppervlaktewater) en deze maatregel (versnelde afbouw derogatie op gebiedsniveau) niet één op één te leggen is.

Verlies aan draagkracht

‘Aangezien de maatregel op gebiedsniveau wordt bepaald, kunnen ook boeren getroffen worden die al een positieve bijdrage leveren aan de waterkwaliteit. Het is niet ondenkbaar dat de invoering van NV-gebieden ook nu leidt tot verlies aan draagvlak onder boeren. Bijvoorbeeld voor deelname in gebiedsprocessen en voor het nemen van andere maatregelen die de waterkwaliteit moeten verbeteren.’

Verouderde data

Daarnaast wijst het ministerie volgens de waterschappen de NV-gebieden aan op basis van deels verouderde data (bronanalyses) en heeft het keuzes gemaakt die niet overeenkomen met de actuele kennis van de waterschappen over het watersysteem. ‘Ook zijn de maatregelen enkel gericht op vermindering van uit- en afspoeling van nitraat naar grond- en oppervlaktewater en niet op fosfor.’ Waterschappen hebben deze zorgen en mogelijke neveneffecten van de maatregelen horend bij de NV-gebieden dan ook onder de aandacht gebracht van de Minister van LNV.

Maatregelen fosfor nodig

Een belangrijk punt waar de waterschappen aandacht voor vragen is het ontbreken van fosformaatregelen voor nutriënten-verontreinigde gebieden waar fosfor boven de norm gemeten is. ‘Deze stof is net als nitraat een behoorlijke last voor de waterkwaliteit.’ De Unie van Waterschappen benadrukt daarom het belang van maatregelen gericht op het verminderen van fosfor in oppervlaktewater. ‘Een effectieve aanpak vraagt om een combinatie van maatregelen. Dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid met keuzes die pijn kunnen doen, maar ook duidelijkheid geven. Juist zo zet Nederland stappen richting een betere waterkwaliteit voor mensen en de leefomgeving.’