Provincie Fryslan vraagt nog meer geld uit landelijk transitiefonds: €5,2 miljard

De nieuwste versie van Fries Programma Landelijk Gebied werd dinsdagmiddag gepresenteerd op het Provinciehuis. Begin mei werd al een concept voorgelegd. Daarop konden belanghebbenden zoals Wetterskip Fryslân, gemeenten en landbouworganisaties, natuurorganisaties en de recreatiesector reageren. „Dankzij deze inbreng kunnen wij een beter ontwerp gebiedsprogramma aan het Rijk voorleggen dan zonder hun tijd en moeite”, zo sprak gedeputeerde Douwe Hoogland.

Meer toelichting en concretere begroting

Het ontwerp gebiedsprogramma is wat opzet betreft niet anders dan de eerste versie. Wel heeft de Provincie een aantal thema’s meer toegelicht en wat begroting betreft verder uitgewerkt. Ook zijn er op veel plekken in de teksten kleine correcties gemaakt of verduidelijkingen toegevoegd. De totale begrote uitvoeringskosten zijn verhoogd van 4,5 naar 5,2 miljard euro. Dit geld moet komen uit de pot van 24,3 miljard die de Nederlandse overheid heeft toegezegd als het gaat om de landbouwtransitie.

Tegelijk met het ontwerp gebiedsprogramma worden ook de eerste vier maatregelpakketten met concrete plannen opgestuurd naar het Rijk. Om de opgaven van het NPLG in Fryslân te realiseren heeft de provincie een begroting gemaakt. Het gaat om de pakketten met de thema’s ‘natuur’, ‘water & bodem’, ‘sociaaleconomisch & landbouw’ en ‘klimaat - veenweide’. Bij deze pakketten zit een aanvraag van bijna 328 miljoen euro voor de jaren 2024 en 2025.

Sterke agrarische sector maar geen inkomensgaranties

Volgens gedeputeerde Hoogland heeft de Gedeputeerde Staten een programma neergelegd waarbij de kwaliteit van het landelijk gebied flink wordt versterkt, er een antwoord komt op de opgaven die er zijn als het gaat om stikstof, klimaat en waterkwaliteit, en er tegelijk een sterke landbouwsector overblijft die een prominente plek inneemt. „Het voortbestaan van de agrarische sector is heel belangrijk voor onze provincie. Als college koesteren we dat ongelofelijk.”

LTO Noord reageerde echter kritisch op de plannen van de provincie, vooral omdat het duidelijke perspectief voor boeren zou ontbreken. Ze willen harde garanties. Daar kon het provinciebestuur geen toezeggingen over doen. „Perspectief is heel moeilijk te definiëren. We kunnen geen harde inkomensgaranties geven. Het moet uit de markt komen. Het enige is dat we boeren zo goed mogelijk kunnen faciliteren.”

Begin 2024 compleet programma

Volgens de Gedeputeerde Staten is het nog geen compleet programma. Die is naar verwachting begin 2024 klaar. De versie die er nu ligt wordt aan het Rijk voorgelegd om getoetst te worden. Uitgebreidere wijzigingen en toevoegingen kunnen in het najaar verwerkt worden op basis van de huidige reacties, de terugkoppeling van het Rijk en een dan te houden formele inspraakronde. Ontwikkelingen in het dossier, zoals een landbouwakkoord en verduidelijking van de regionale opgaven, kunnen dan ook meegenomen worden.