Opinie: De kritiek op BBB is zelden gebaseerd op feiten
Willem Schuddeboom is actuaris en accountant. In die rol had hij in het verleden contact met werkgevers die aangesloten waren bij Nevedi. In Nederland mogen werkgevers onder voorwaarden een verplichte pensioenregeling van het bedrijfstakpensioenfonds onder brengen bij een verzekeraar. Deze werkgevers hebben dan een verklaring van gelijkwaardigheid nodig. Nadat Schuddeboom het vereiste onderzoek had uitgevoerd, heeft hij die verklaring aan tientallen werkgevers, waaronder de Nevedi-leden, verstrekt. Vervolgens is hij de landbouw uit interesse blijven volgen.
Schuddeboom was daarnaast van 2015 tot 2021 voorzitter van de Nederlandse Bond voor Pensioenbelangen (NBP).
De EU-landen hebben va de NEC-richtlijn afgesproken welke nationale plafonds in de EU-landen voor de uitstoot van bepaalde luchtverontreinigende stoffen in welk jaar gelden. De laatste versie van de NEC-richtlijn, van 14-12-2016, kwam op 24-10-2017 in de Nederlandse wetgeving. NEC staat voor National Emissions Ceiling. De Nederlandse vertaling: het nationale uitstoot plafond.
Om de vraag te kunnen beantwoorden of BBB gelijk heeft, zijn de volgende zaken van belang: de NEC-richtlijn voor Nederlandse uitstoot, recente ontwikkelingen in de stikstofdiscussie, innovatie voor minder uitstoot, de nationale bevolkingskrimp en nieuwe woningen, de vraag wanneer reductie genoeg is en tot slot hoe het verder moet.
De NEC-richtlijn voor Nederlandse uitstoot van SO2, NOx en NH3
Brussel legt geen EU-richtlijnen op aan Eurpese landen. De landen zelf, de Europese commissie en het Europese Parlement stellen deze EU-richtlijnen samen op. De EU-commissie controleert of de EU-landen zich aan deze EU-richtlijnen houden. Dat is afgesproken tussen de EU-landen.
Nederland rapporteert de volgende uitstoot in kiloton voor de jaren 1990, 2005 en 2020 (zie tabel):
| SO2, zwavel-oxiden | NOx, stikstofoxiden | NH3, Ammoniak | |
| 1990 | 198,1 | 629 | 344,5 |
| 2005 | 68,2 | 404,7 | 154,1 |
| 2020 | 19,7 | 181,9 | 123,4 |
| NEC-plafond in: | |||
| 2020 | 49,1 | 222,6 | 134,1 |
| 2030 | 32,1 | 157,8 | 121,8 |
De Nederlandse overheid verzwijgt (!) helaas al vele jaren deuitstoot van stikstofoxiden door het luchtverkeer en de scheepvaart. Juist BBB pleit voor eerlijke cijfers, waarin alle uitstoot van deze drie stoffen wordt genoemd en niet dat de uitstoot van sommige sectoren wordt vergeten.
Recente ontwikkelingen in de stikstofdiscussie
De Raad van State (RvS) heeft inzijn uitspraak van 5 April 2023 de afkapgrens van 25 kilometer bij het gebruikte rekenmodel AERIUS goedgekeurd. Belangrijker is het standpunt van de RvS dat de totale neerslag van alle emissiebronnen van belang is voor het oordeel over één punt/gebied.
De hoogste rechter biedt daarmee een mogelijkheid om ook NEC-richtlijn mee te nemen in de vorming van een toekomstig besluit. De RvS heeft in zijn eerdere uitspraak ECLI:NL:RVS:2019:1603 van 29 mei 2019 de gehele NEC richtlijn genegeerd, omdat het college van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, de verweerder in deze procedure, deze richtlijn niet had ingebracht.
Als partijen vergeten standpunten/argumenten tijdens het proces in te brengen, kan de rechter, in dit geval de RvS, geen uitspraak doen over deze standpunten/argumenten. Een beetje slordig van het toenmalige college.
In het essay 'is er een alternatief voor de Kritische Depositie Waarde (KDW)' van de hoogleraren Jan Willem Erisman, Chris Backes en Wim de Vries, zijn expliciete verwijzingen naar de NEC-richtlijn vermeld.
Innovatie voor minder uitstoot
De uitstoot van deze drie luchtverontreinigende stoffen daalde in de afgelopen dertig jaar sterk door het invoeren van innovatieve technieken. Waarom deze technieken in de toekomst niet helpen om deze uitstoot verder te verlagen, wordt nooit uitgelegd. Ook in de toekomst blijven innovatieve technieken nodig om de uitstoot van deze drie luchtverontreinigende stoffen verder te laten dalen.
Nationale bevolkingskrimp en nieuwe woningen
In drie grote gebieden van het Euraziatische continent krimpt de bevolking. Deze gebieden zijn: Europa, Rusland, inclusief Noord-Azië, en Oost-Azië. In Nederland krimpt de bevolking ook, zoals in veel andere landen uit die drie gebieden, omdat meer mensen sterven dan worden geboren.
Sommige organisaties willen in de nabije toekomst een miljoen woningen extra bouwen voor twee miljoen nieuwe inwoners. Deze nieuwbouw zal nagenoeg geheel gebouwd worden voor immigranten uit Afrika, West- en Zuid-Azië. In 2010 schreef het Centraal Planbureau (CPB) het rapport 'De vergrijzing verdeeld'.
Een belangrijke conclusie hierbij was dat een krimpende bevolking meer economische en financiële voordelen biedt dan een bevolking die groeit. Meer immigranten voor onze welvaart zijn daarom niet nodig.
Wanneer is de reductie genoeg?
De Nederlandse NH3-uitstoot daalde in 30 jaar al fors met 221,1 Kiloton: van 344,5 Kton in 1990 naar 123,4 Kton in 2020. Partijen, zoals D66, Volt en PvdD vinden deze daling van 221,1 Kton te weinig. Zij vergeten de afspraken in de NEC-richtlijn van de EU uit 2016.
Zij eisen een plafond van circa 61 Kton in 2030 en weigeren het in 2016 afgesproken plafond van 121,8 Kton. Deze partijen leggen niet uit waarom alle milieuproblemen volgens hen met hun plafond van 61 Kton in 2030 wel zijn opgelost en niet met het afgesproken plafond van 121,8 Kton in 2030.
Hoe verder met het gelijk van BBB?
De NEC-richtlijn van de EU uit 2016, het recente essay van 11 April 2023 en de uitspraak van de RvS van 5 April 2023 ondersteunen veel van het gelijk van BBB. Het belangrijkste punt van BBB in de stikstofdiscussie is dat Rutte-IV ook in deze discussie niet eerlijk was. BBB eist terecht dat alle feiten, ook de uitstoot door de luchtvaart en zeetransport, worden meegenomen.
De vele kritiek op BBB is zelden gebaseerd op feiten en is duidelijk het gevolg van de politieke concurrentiestrijd. Een belangrijke eerste stap is om alle relevante feiten bekend te maken en dat dan een eerlijke discussie volgt. De overheid moet zorgen dat alle sectoren zich houden aan de gemaakte afspraken, ook als dit strenger toezicht door de overheid betekent.
Door de bijzondere positie van de Benelux in de Europese Unie en de grensoverschrijdende verspreiding van de emissies, is samenwerking binnen de Beneluxx voor de invulling en eventuele verscherping van de NEC-richtlijn feitelijk de meest efficiënte en logische aanpak.
Het doel is het oplossen van het stikstofprobleem en niet het najagen van politieke hobby’s. De oplossingen moeten eerlijk, efficiënt en evenwichtig zijn voor de bedrijfssectoren en vooral voor de samenleving als geheel.
Door: Willem Schuddeboom, actuaris en accountant.
De onderbouwing van deze opinie:
Tekst: Willem Schuddeboom
Beeld: 7 Productions
Bronnen: Europese Commissie, Rijksoverheid
