Friese chauffeurs brengen aardappelen naar front in Oekraïne

„Ondanks dat we schoten en knallen hoorden tijdens het lossen, bleven we allebei heel rustig. Aardappels erheen brengen. Dat was onze missie”, zegt Robert Tjepkema nuchter. „ Het Oekraïense leger had de regio volledig onder controle dus druk maken heeft dan volgens ons ook geen zin."

Het is donderdagavond 20.00 uur en de chauffeurs zijn op weg terug naar huis. Ze zijn net de Poolse grens gepasseerd en moeten nog zo’n 1.400 kilometer richting Fryslân. Echt terugblikken kunnen ze nog niet echt door alle indrukken. Tjepkema: „Het besef komt later wel.”

Snel schakelen

Hoe ze in Oekraïne terechtkwamen? De twee chauffeurs werken allebei als chauffeur bij agrarische handelsonderneming Hoogland uit Leeuwarden en hebben altijd al iets willen doen voor de Oekraïense bevolking. In de week tussen kerst en oud en nieuw kwam een hulpactie ter sprake omdat Tjepkema al contact had met stichting Christian Refugee Relief, die vaker hulpgoederen naar Oekraïne brengt.

Het vertrek was in eerste instantie pas over vier weken gepland, maar vorige week donderdagavond werd Tjepkema gebeld of hij maandag 2 januari niet al kon gaan. En zo geschiedde. Ondanks dat het kortdag was en druk was op hun werk, werden planningen omgegooid, zodat Draaijer en Tjepkema naar Oekraïne konden gaan.

Ook de lokale bedrijven schakelden snel. Zo konden in een kort tijdbestek 24 ton consumptieaardappelen geregeld worden. Deze lading was afkomstig van akkerbouwers uit Holwerd, Marrum (2x), Ferwert, Blije en Hallum. Een lokale supermarkt uit Holwerd sponsorde boodschappen en een loonbedrijf uit diezelfde plaats leverde een aggregaat. De trailer en het bed werden ook belangeloos beschikbaar gesteld door twee Friese transportbedrijven.

Vertrek

Nadat de bigbags met consumptieaardappelen geladen waren, vertrokken de chauffeurs op zondagavond 1 januari 2023 (Nieuwjaarsdag) op 21.30 uur voor de rit van in totaal 5.300 kilometer. Woensdagochtend 4 januari rond 07.30 uur kwamen ze aan op een militaire basis in Mykolaev, een plaats nabij het front in Cherson (Zuid-Oekraïne). De regio werd onlangs door Oekraïnse militairen heroverd op de Russen.

De goederen werden ter plekke gelost in kleine auto’s, zodat lokale mensen de goederen verder het gebied in kunnen brengen naar de bevolking. Na een douche konden ze twee uur later de terugweg weer inzetten. Om en om reden ze. „Het ging hartstikke best” concluderen ze beide vanuit de cabine.

Hulp

Voor de rit kregen ze hulp van de Stichting Christian Refugee Relief. Tjepkema: „Die hebben al het papierwerk geregeld en dat was heel fijn. We hadden wel veel controles, maar gelukkig konden we overal doorrijden omdat we humanitair transport waren. Als we dat niet hadden gehad, dan moesten we wel urenlang wachten bij de Poolse grens."

Door het vertellen van het verhaal beseft Tjepkema zich hoe bijzonder hun rit is. „Veel goederen worden gelost tot de Poolse grens en dan nemen Oekraïners het over die niks anders doen dan hulpgoederen rondbrengen. Het is best wel uniek dat wij helemaal tot het front doorreden. Dat gebeurt niet vaak. Onderweg kwamen we in totaal meer vier buitenlanders tegen. Twee gingen er naar Kiev en twee naar Lviv. Dat maakt onze rit wel bijzonder.”

Voor herhaling vatbaar?

Of de rit voor herhaling vatbaar is? Tjepkema: „De jongen van de stichting waar ik contact mee had, zei dat het verslavend is. Dat voelt voor mij ook echt zo. Je kunt echt wat moois betekenen voor de mensen daar en je hebt zelf een mooie trip. twee in één. Als we terug zijn en uitgerust zijn, dan moeten we dat maar eens bekijken.”

Draaijer zit normaal bij Hoogland in de bulkwagen en Tjepkema op de kieper. Of ze dan ook dat werk eerst willen verruilen voor lange afstand transport? „Nee we gaan volgende week wel gewoon weer lekker op de kieper aan de slag. Een carrièreswitch zie ik niet zitten", lacht Tjepkema.