Column: Solidariteit
De PAS-melders waren tijdens die bijeenkomst het onderwerp van gesprek, maar de invalshoek was nieuw. Deze boer, een biologische melkveehouder, bood zijn stikstofruimte aan om PAS-melders van een vergunning te voorzien. Zijn bedrijf heeft een NB-wetvergunning, maar deze is gebaseerd op de gemiddelde cijfers van de hele sector, terwijl hij extreem veel weidegang toepast, weinig krachtvoer aankoopt en natuurlijk geen kunstmest gebruikt.
De stikstofemissie van zijn koeien zal dus substantieel lager zijn dan die van de standaard koe in het AERIUS-model. Hij zou de ruimte, die wel in zijn vergunning ligt opgesloten maar die hij in de praktijk feitelijk niet gebruikt, graag willen delen met anderen. Mits dit helpt om deze bedrijven dan van een geldige NB-wetvergunning te voorzien. Het enige wat hij er voor terugvraagt is dat hij kan blijven boeren zoals hij dat nu doet. Rechtszekerheid dus.
Gedachte
Los van alle wettelijke en rekenkundige hindernissen die je op kunt werpen bij dit idee gaat het mij vooral om de gedachte, de houding die achter dit aanbod zit. Zijn we eigenlijk nog wel solidair met elkaar of roepen we dat vooral, en laten we met ons handelen soms het tegenovergestelde zien. De boeren die aan het protesteren zijn zeggen dat ze dat doen namens de hele sector en tonen zich solidair met iedereen die boer wil blijven. De, wat ik voor het gemak maar even de 'groene' boeren zal noemen, protesteren misschien minder maar vragen zeker ook aandacht voor hun oplossingen en tonen zich ook solidair met iedereen die boer wil blijven of worden.
Maar wat is solidariteit nu eigenlijk?
Volgens Wikipedia het volgende:
'Solidariteit is het bewustzijn dat alhoewel individuen verschillende taken, interesses en waarden hebben, de orde en samenhang van de maatschappij afhangt van het elkaar kunnen vertrouwen voor het uitvoeren van die specifieke taken. Dit houdt in dat individuen inzien dat het verdedigen of het verder helpen van andermans belangen uiteindelijk in het belang van het individu zelf is. Het kan daarmee bijdragen aan de sociale cohesie.'
Vrijheid
Als ik dit zo lees dan denk ik dat we in de hele maatschappij een groot tekort hebben aan solidariteit op dit moment. We leven toch een beetje in het grote IK-tijdperk, waarbij het gezamenlijke WIJ te vaak in de verdrukking komt. We leven in vrijheid en dat betekent dat er veel ruimte is om op te komen voor individuele belangen. Dat is mooi en dat is goed. Maar als we te veel opkomen voor onze eigen individuele belangen verliezen we het gezamenlijke te veel uit het oog. Vooral nu we in een tijd zitten waarin we een aantal pijnlijke keuzes moeten maken in het belang van klimaat, natuur en biodiversiteit - In het belang van ons allemaal dus.
Die pijnlijke keuzes moeten we op een rechtvaardige manier gaan verdelen zodat ze niet terechtkomen bij mensen of groepen die de pijn niet kunnen dragen. En waar dat onvermijdelijk is moeten we deze mensen helpen en bijstaan. Dat lukt alleen als we het begrip solidariteit structureel een plek geven in de discussie en in de oplossingen. Want solidariteit betekent dat individuen inzien dat het verdedigen of het verder helpen van andermans belangen uiteindelijk in het belang van het individu zelf is.
Oplossing
De oproep van mijn collega-melkveehouder blijft mij dus bezighouden. Ik denk dat we op dit moment te veel gericht zijn op het benoemen van wat anderen moeten doen om te zorgen dat mijn problemen worden opgelost. Misschien moeten we iedere vergadering, ieder overleg en ieder gesprek wel beginnen met de vraag: wat denk jij dat je bij kunt dragen aan de oplossing van het probleem van je buurman of buurvrouw. Want solidariteit betekent dat individuen inzien dat het verdedigen of het verder helpen van andermans belangen uiteindelijk in het belang van het individu zelf is.
