Video: Mechanisatiebedrijf Wasse uit Hijken haalt Deense Crown Crusher naar Nederland

Twee ronddraaiende, gekartelde schijven die net boven de aardappelrug werken. Zij snijden de stengel af en scheuren hem in. Dat is het principe van de CrownCrusher, legt Wouter Truin van Wasse uit. De bovenliggende schijf draait 30 procent sneller dan de onderste. Dat veroorzaakt het scheureffect. De plant wordt tot in de groeipunt gescheurd en gerafeld. Hij bloedt dood en sterft af. De knollen starten per direct met afharden.

Vertroetelen

Wasse kwam de CrownCrusher via relaties in Denemarken tegen bij MSR Planttechnology. Wat aan de looftrekker opviel, was de heel andere manier van benaderen, geeft Truin aan. „Loofklappers halen met het loof de fotosynthese weg, maar de aardappel wil nog vanuit de okselknopen doorgroeien.” In dat geval zijn er ook vaak weer nieuwe uitlopers.

De CrownCrusher daarentegen beschadigt het groeipunt, waardoor de plant afsterft en de groei helemaal stopt. Bedenker van de CrownCrusher en eigenaar van MSR, Michael Stohlberg-Rohr, sluit telefonisch bij het gesprek met Truin aan. Hij legt uit hoe hij op het idee kwam. „Als iets moet groeien, vraag ik me af: wat groeit er dan? Dat punt ga je beschermen en vertroetelen. Als iets dood moet, moet je de plant ook op dát punt pakken. Dan stopt de groei.” Zo kwam Stohlberg-Rohr, naar eigen zeggen met „grote interesse hoe boeren boeren”, uit bij het groeipunt van de aardappel.

Sturen op maatsortering

De wond die de CrownCrusher bij juiste inzet maakt, is zo groot dat herstel niet meer mogelijk is, geeft Truin aan. De plant begint direct met afsterven. Het is ook redelijk te voorspellen wanneer de plant helemaal afgestorven is na het CrownCrushen. „Daarom kan een teler ook weer gaan sturen op maatsortering of rooimoment. Net als ‘vroeger’ bij de toepassing van Reglone bijvoorbeeld.” Bang voor besmetting met bacteriën of ziekte is hij niet. „Zie het als bij een snijwondje bij mensen: het bloeden – de sapstroom - wast de wond schoon en voorkomt besmetting.” Het loof kan naar keuze breed worden verspreid, of tussen of op de ruggen worden afgelegd.

Naast het werkingsprincipe sprak Wasse ook de capaciteit van de CrownCrusher aan. „Volvelds spuiten zoals vroeger gaat nu eenmaal sneller dan elke rij mechanisch bewerken.” De Crusher is er overigens in een 2-, 4-, 6- of 8-rijïge uitvoering. De werksnelheid is tot 12 à 13 kilometer per uur, wat bij een 4-rijer een capaciteit geeft van 3,5 hectare per uur, rekent Truin voor. Voor deze capaciteit volstaat een trekker van circa 160 pk. Die heeft dan voorop een aparte hydrauliekunit hangen, want de Crusher vraagt per rug zo’n 65 liter hydrauliekolie per minuut. „De unit voorop geeft gelijk mooi tegenwicht aan de machine achterop. Een vierrijer weegt 1700 kilogram.”

Testen

Wasse zag de machine afgelopen seizoen in Denemarken aan het werk. De omstandigheden daar zijn vrijwel gelijk aan de Nederlandse. Truin is dan ook overtuigd van de goede werking van de machine in ons land. Om dit te onderbouwen met cijfers laat Wasse de machine aankomend seizoen testen door Delphy, bij een geïnteresseerde teler.