Project met KPI's in veenkoloniën krijgt vervolg voor melkveehouders en akkerbouwers

Al sinds 2016 is de provincie Drenthe samen met partners bezig met het project Duurzame Melkveehouderij Drenthe. Daar doet nu één kwart van de melkveehouders in Drenthe aan mee. Die melkveehouders werken aan doelen met betrekking tot klimaat, stikstof, biodiversiteit en water op basis van KPI's. Dit is dan bijvoorbeeld het KPI fosfaat- of stikstof-bodemoverschot per hectare en de CO2 uitstoot per kilogram melk. Hoe de boeren werken aan een bepaald doel mogen ze zelf kiezen. Als een boer binnen de streefwaarde van een KPI valt wordt hij beloond. Per behaalde KPI krijgt de melkveehouder 500 euro met een maximum van 2.500 euro per jaar. Dat geld wordt beschikbaar gesteld vanuit de provincie Drenthe.

Anet Abbing-Zijgers is namens provincie Drenthe betrokken bij het project. Abbing-Zijgers: „We krijgen terug van boeren die een beloning hebben ontvangen dat het zo ook daadwerkelijk motiveert om aan een bepaalde doelstelling te werken. De beloning zou volgens de melkveehouders wel hoger mogen zijn om echt alle kosten te dekken, maar doordat ze al iets ontvangen voelen ze toch die waardering.”

Toekomst van het project

Abbing-Zijgers zei tijdens het webinar dat het project de komende jaren doorgaat onder de Agenda Boer, Burger en Natuur Drenthe. De focus ligt dan op het opschalen van de hoeveelheid melkveehouders die mee kunnen doen aan het beloningssysteem. Ook wil de provincie bekijken hoe ze eenzelfde systeem kunnen uitwerken voor akkerbouwers en gemengde bedrijven omdat die er ook veel zijn in provincie Drenthe. Hiervoor werkt ze samen met provincie Groningen aan de biodiversiteitmonitor Akkerbouw. Ramon Klaassens van provincie Groningen vertelde dat er nu een voorlopige lijst met KPI's is opgesteld voor de akkerbouw en dat die in 2022 getest gaan worden in de praktijk.

Meerdere projecten met KPI's

Tijdens het webinar werd duidelijk dat er op verschillende plekken in Nederland wordt gewerkt met het ontwikkelen van KPI's en bijhorende belonigssystemen. Frank Verhoeven van Boerenverstand onderzoekt kringlooplandbouw in de praktijk en is betrokken bij een project in de Zuidwestelijke Delta waar akkerbouwers werken aan biodiversiteit (het gebied met daarin Zeeland, de Zuid-Hollandse eilanden en het westelijk deel van Noord-Brabant). Ook in Brabant werken melkveehouders aan biodiversiteit met behulp van KPI's.

Zowel Verhoeven als de andere sprekers zijn het erover eens dat samenwerking hier belangrijk is en werken eraan om deze projecten meer landelijk gelijk te krijgen. Verhoeven: „Door overal dezelfde KPI's aan te houden spreken we dezelfde taal. De streefwaardes kunnen onderling per gebied wel van elkaar verschillen omdat elk gebied zijn eigen karakteristieken heeft, maar de doelen die de boeren nastreven zijn gelijk.”

Soms nog te veel een maatregel

Dat die KPI's nog wel wat discussie gaan opleveren. bleek wel bij de paneldiscussie waar ook akkerbouwer Gerko Kaput en melkveehouder Mathijs Meijer bij aansloten. Meijer: „De KPI percentage kruidenrijk grasland stuurt er eigenlijk al op aan dat ik kruidenrijk grasland moet aanleggen, wat een maatregel is. Ik wil juist zo efficiënt mogelijk met mijn gras omgaan en dan past kruidenrijk grasland daar niet bij. Hetzelfde geld eigenlijk ook voor weidegang, want dat is een maatregel.” Kaput is dat met de melkveehouder eens. „Als ik zie staan dat ik naar een rotatie van 1 op 4 moet, dan moet ik mijn bedrijfsvoering omgooien. Dat zal op den duur wel kunnen, maar voor die overgangsperiode moet ik wel voldoende beloond worden.”