Gemeente Smallingerland voert overhaast geitenstop in

Johan van Wilgen uit De Wilgen en Anco Bouma in Nijega mogen hun bedrijven de komende jaren uitbreiden als ze willen. Plannen daarvoor hebben ze nog niet. Op termijn wil zoon Hidde Bouma het bedrijf met 650 geiten overnemen, vertelde Bouma senior dinsdagavond tijdens een inspraakbijeenkomst van de gemeenteraad in Smallingerland. Zijn bedrijf staat met melkopbrengsten in de top van de Benelux. Aan een nieuwe stal voor Van Wilgen wordt momenteel hard gebouwd. Net op tijd heeft hij zijn vergunning voor het houden van meer dieren de deur uit gedaan. Op dit moment melkt hij 318 geiten en is er ruimte voor 120 opfoklammeren. Dat moeten er straks respectievelijk 413 en 150 worden.

„Als we de groei van bestaande bedrijven stoppen, dan staat ook de ontwikkeling ervan stil”, waarschuwde voorzitter Geert Veenstra van de afdeling Smallingerland van boerenorganisatie LTO Noord. Hij wees er op dat een causaal verband tussen longziekten en de aanwezigheid van geitenhouderijen wetenschappelijk niet bewezen is. Het nieuwe onderzoek moet daar uitsluitsel over geven. Bovendien is de druk op de gezondheid in Friesland volgens hem veel kleiner dan in bijvoorbeeld Noord-Brabant, waar veel meer en veel grotere geitenhouderijen met soms 6.000 dieren zijn gevestigd.

Uitzonderingspositie

Op initiatief van de ChristenUnie stemde de gemeenteraad in met de uitzonderingspositie voor de twee bestaande geitenhouderijen. Voorlopig is dat voor een jaar, maar de stop kan telkens met een jaar worden verlengd. De plannen in Smallingerland zijn met stoom en kokend water gemaakt. De betreffende notitie kwam dinsdagmiddag bij de raadsleden binnen, ‘s avonds namen ze een besluit en de volgende dag ging de maatregel in. De gemeente wil daarmee een invasie van nieuwe geitenhouders voorkomen. Heerenveen kreeg in een paar weken tijd meerdere aanvragen voor nieuwe bedrijven. Volgens LTO Noord-afdelingsvoorzitter Veenstra valt de overloop van geitenhouders naar het Noorden ontzettend mee. De raadsleden lijken er meer beducht voor. Veenstra zei geen enkele melkveehouder te kennen, die serieus overweegt om van koeien naar geiten over te stappen.

Geitenhouder Anco Bouma: „Uitbreiding moet mogelijk blijven, want vroeger hadden melkveehouders genoeg aan veertig koeien, maar nu gaan we misschien wel naar 400 melkkoeien toe. We moeten wel meegaan met de groei.” Hij kreeg bijval van zijn collega Van Wilgen: „Met onze nieuwe stal hebben we dure stappen gezet. We moeten dat wel kunnen financieren en dus op termijn ook kunnen groeien. Daar hebben we wel een probleem als alles op slot wordt gezet.”

Verdeeldheid

De VVD-fractie stemde tegen het voorstel om geitenhouderijen te stoppen. „Dit voorstel gaat veel te ver”, oordeelde fractievoorzitter Sipke Hoekstra. Hij zei belang aan de gezondheid te hechten, maar wacht liever op de uitkomsten van het gezondheidsonderzoek in 2024 te wachten. D66-woordvoerder Ron van der Leck zei juist vóór het voorstel te zijn vanwege de relatie tussen geitenhouderijen en longziekten.