Veehouders zijn voorbereid op hitte

Het heeft er alle schijn van dat juni de eerste ver bovengemiddeld warme maand van het jaar wordt. Zware hittestress door een serie tropendagen en -nachten komt vooralsnog niet in de verwachtingen voor. Dat is te danken aan het uitblijven van een krachtige zuidelijke stroming die in de zomer doorgaans Noord-Afrikaanse schroeihitte meebrengt. Wel loopt de luchtdruk de komende dagen nog iets verder op, maar de luchtstroming blijft zwak en afkomstig van zee. Dat zorgt in deze tijd van het jaar (vroeg in de meteorologische zomer) voor verkoeling, zeker in de kustgebieden.

Mocht het kwik toch oplopen naar tropische temperaturen dan zijn deze veehouders er klaar voor om hun dieren de nodige verkoeling te verschaffen.

Zelfgebouwd systeem

Marco de Jong bouwde zes jaar geleden in Langedijke (FR) een nieuwe serrestal voor zijn 110 koeien. Toen hij die stal bouwde wist hij nog niet goed hoe de lucht zou gaan stromen in de stal. Na 4 jaar was hij er wel achter dat hij toch ventilatoren nodig had om de luchtstroom op gang te houden tijdens warme dagen. Vorig jaar voegde hij een zelfgebouwd vernevelingssysteem toe aan zijn stal. „Ik kon gelijk gaan investeren in een heel systeem, maar ik kijk toch liever eerst wat ik zelf kan maken.”

De Jong haalde inspiratie van een vernevelingssysteem dat hij tijdens een stage in Californië had gezien. „Bij mechanisatiebedrijf heb ik van die sproeinozzles voor de veldspuit gekocht. Met een koppelstuk heb ik die nozzles aan een stuk tuinslag gekoppeld en bovenin de stal boven het voerhek gespannen. De slang heb ik aangekoppeld aan het rondpompsysteem van de waterbakken en dat werkte zoals ik het graag wilde.”

De slang hangt zo’n 5 meter hoog boven het voerhek over een lengte van dertig meter. Het systeem verkoeld niet de lucht in de stal maar vooral de koeien. „Als de koeien aan het voerhek staan worden ze iets vochtig door de nevel, waardoor ze sneller de warmte kwijt kunnen. Ik zie wel dat de druppels ook wat verwaaien naar de boxen. Dat is voor mij geen probleem omdat ik zand in de boxen heb liggen. Als je een ander box bedekking hebt raad ik aan om de sproeiers lager te plaatsen zodat je minder kans hebt op verwaaiing.” Woensdag 16 juni heeft De Jong voor het eerst dit jaar het vernevelingssysteem weer aangezet.

Geen natte koeien

Toen melkveehouder Emiel Jansen Holleboom uit Mariënheem (OV) ervoor koos om de ventilatie in zijn stal aan te pakken, besloot hij ook om meer aandacht te besteden aan verkoeling. Jansen Holleboom: „Aangezien het steeds warmer wordt vindt ik verkoeling van de koeien ook belangrijk. De ventilatoren zorgen voor dwarsventilatie in de stal waardoor er betere luchtverversing plaatsvindt. Met het vernevelingssysteem kan ik de stal ook daadwerkelijk koelen.”

Jansen Holleboom houdt 150 koeien die hij melkt met een drie-box automatisch melksysteem van GEA. De ventilatoren met verneveling hangen door de gehele stal heen, ook boven de ligboxen. „Ik wilde niet dat de stal of de koeien nat zouden worden van de verneveling. Dan gaat de luchtvochtigheid in de stal namelijk ook gelijk omhoog wat juist niet de bedoeling is. Gelukkig gebeurt dat met deze verneveling ook niet omdat de nozzles hele fijne luchtdruppels uitsproeien. Ook heb ik de zijgevel van het oude gedeelte eruit gesloopt zodat het water de stal uit gaat en dat voorkomt ook dat de luchtvochtigheid te hoog wordt. Als je zelf onder de verneveling doorloopt voel je ook alleen koele lucht en geen druppels water.” Zowel de ventilatoren als de verneveling worden automatisch geregeld op basis van de temperatuur in de stal.

Hieronder in de video legt Jansen Holleboom meer uit over het koelsysteem.