Digitaal inbreken bij boeren is soms een koud kunstje

Akkerbouwer en ICT-docent Sytse Zijlstra uit Ferwert ziet dagelijks buitenlandse servers ‘aan zijn deur kloppen’. De kweker van krielaardappelen ziet dat geautomatiseerde programma’s 24 uur per dag op zijn site proberen in te loggen. Het gaat om speciaal geschreven programma’s voor apparaten die een eigen IP-adres hebben. „Ze proberen in te loggen met de standaard gebruiksnamen en wachtwoorden. Ze komen er bij mij niet in. Ik heb de apparaten met verschillende codes beveiligd. De verbinding wordt na drie foutieve pogingen verbroken.”

Sytse Zijlstra is geen uitzondering. Directeur Nienke Hoeksma van MKB Cyber Campus uit Leeuwarden ziet het vaak gebeuren. „Het is een schot hagel. Boeren zijn vaak niet bewust het doelwit, maar het gevaar is niet minder groot. Het kan zijn dat de melkrobot of de voedermachine stop wordt gezet. Dan krijgen de dieren geen zorg meer.”

Bewust onbekwaam

Boeren verzamelen steeds meer data. Nienke Hoeksma vindt dat boeren ervan bewust moeten zijn met wie zij deze data delen. Daar zit ook meteen het pijnpunt. „Als je aan een bepaalde leverancier levert, ben je daarvan afhankelijk. Hetzelfde geldt voor de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Boeren moeten hier alles invullen over de geboorte van kalveren, de sterfte, ziekte, kilo’s melk, noem maar op. Ook de systemen van de overheid zijn gevoelig voor aanvallen van hackers. Daar ligt een schone taak.”

Het grootste risico schuilt in de koppeling met de toeleveranciers. Hoeksma noemt dit ‘bewust onbekwaam’. „Als de pc van de toeleverancier aan jouw netwerk is gekoppeld en er nestelt zich in een virus in, dan kan dat een heel bedrijf platleggen. Dat is een drama voor het hele bedrijf. Ik vind dat leveranciers een persoonlijke zorgplicht naar de boeren hebben. Als jij daar apparatuur en software neerzet, ben jij medeverantwoordelijk voor de updates. Als het besturings­systeem voor de melkrobot sinds 2016 niet is geüpdatet, dan word ik daar niet vrolijk van.”

Lees het volledige artikel in de Agraaf, Stal&Akker, Vee&Gewas en Veldpost van zaterdag 8 mei