Boeren vinden buitenlandse krachten buiten uitzendbureaus om

Beleidsmakers zoeken naar oplossingen, maar dat is niet eenvoudig. Zo is de huisvesting een probleem. Als boeren werknemers op het eigen terrein willen huisvesten, moeten ze vaak aan strenge vergunningseisen voldoen bij de gemeenten. De provincie Noord-Holland heeft aangekondigd mee te willen denken over dit probleem. Volgens bemiddelaar Martijn Veld uit Hippolytushoef (NH) is huisvesten op het eigen erf het beste voor de boer en voor de werknemer.

Groeiende

De Noord-Hollander heeft geen uitzendbureau, maar helpt bedrijven wel aan werkkrachten. Hij heeft door het hele land klanten. Zijn vrouw Barbara is Pools en heeft zich deels in Polen gevestigd. Veel concurrentie heeft de dienstverlener nog niet, bedrijven kiezen vaak voor een uitzendbureau en de ‘grote jongens’ hebben zelf een rekruteer in dienst. „Ik doe dit nu nog naast mijn werk als machinist, maar het bedrijf is groeiende. Werkgevers en werknemers zijn heel positief over onze aanpak.”

Het grootste verschil met een uitzendbureau is dat Veld geen huisvesting regelt en ook de verloning niet voor zijn rekening neemt. Dat doen de boeren zelf. Hij regelt wel een sofinummer en controleert of zijn klanten de huisvesting op orde hebben. Hij heeft direct contact met de buitenlandse werknemers die hij ‘wegzet’ in Nederland. „Korte lijntjes, dat werkt het beste. Deze mensen zijn gemotiveerd om hun werk te doen, omdat ze er iets aan overhouden. Uitzendbureaus rekenen voor allerlei dingen kosten, tot WiFi aan toe. Als er niet wordt betaald, veranderen ze het wachtwoord gewoon.”

Rendabel

Aardbeienteler Gerard van der Brand uit Altforst (GD) beaamt dat zijn personeel gemotiveerder is. „Martijn zoekt personeel dat het beste bij mijn bedrijf past, een uitzendbureau stuurt gewoon een aantal werknemers. Doordat het personeel beter past, snijdt het mes aan twee kanten. Dat ik dan zelf huisvesting en verloning moet regelen, neem ik op de koop toe.”

Frambozenkweker Willy Vermeulen in Dreumel (GD) vindt het juist fijn dat de werknemers in de buurt wonen. „Dan kan ik in de avond nog een keer binnenlopen voor een praatje”, zegt hij. „Het voordeel van Martijn is dat hij nog niet zo groot is als een uitzendbureau. Die moeten soms 1000 tot 2000 mensen wegzetten, dat is niet meer te overzien. En dat er overal geld voor wordt gevraagd, vind ik niet de juiste instelling. Ik zie het altijd zo: die frambozen moeten uiteindelijk het geld opbrengen, en niet de huisvesting. Goede huisvesting is een pre, mensen moeten zich thuis voelen.”

Corona

De Zeeuwse hardfruitteler Jos van Assche had voor 28 hectare appels en peren altijd een vast groepje plukkers uit Polen, maar een respectabele leeftijd in combinatie met corona maakten zijn werknemers huiverig. Hij kwam mensen te kort en kwam uit bij Veld. „Het grote voordeel van Martijn is dat hij geen uitzendbureau is”, zegt Van Assche. „Heb jij de uitzending van de Keuringsdienst van Waarde gezien? Er gaat veel mis in die branche en dat kan ik tegenover zo’n werknemer niet maken.”

In Hengstdijk (ZL) heeft hij op zijn bedrijf in 2007 woonunits gemaakt voor zijn arbeidskrachten. In 2014 kreeg hij opnieuw een vergunning na verbeteringen. „Het kostte wel wat moeite om dat allemaal rond te krijgen, maar het is te moeilijk om Nederlanders te vinden voor dit werk. Die kiezen niet voor een tijdelijke seizoensbaan, maar zoeken eerder vast werk.”

Huisvesting

Voor tulpenbollen- en bloemenkweker John Kunis uit Obdam (NH) loopt het seizoen van de januari tot juli. Deze tijd is dus iets rustiger. Hij probeert nu bij de gemeente Koggenland een vergunning te krijgen voor huisvesting op het eigen terrein. „Dat gaat hier wel lukken, maar er zijn gemeentes die moeilijk doen. Het voordeel van eigen personeel is dat ze werken voor de kwekerij en niet voor het uitzendbureau. Er is meer binding met het bedrijf.”