Jonge boeren zien toekomst verdwijnen

In de tijden van de Corona-crisis zie je veel mensen buiten fietsen, wandelen of sporten. Als jonge boeren weten wij dat er niets mooier is dan even een rondje lopen over de boerderij of het land. Liggen de koeien rustig op stal of in de wei? Hoe staat het gewas erbij? En nu, in tijden van onzekerheid, genieten steeds meer mensen van het prachtige ommeland.

Maar hoe ziet ons Groningse platteland er straks uit? De kans dreigt dat de landbouw in de uitverkoop komt. Boeren zijn een speelbal geworden in het politieke spel op nationaal en provinciaal niveau. Boeren moeten, naast het zorgen voor hun dieren en gewassen, opboksen tegen gespecialiseerde juristen.

Het probleem van de boeren draait momenteel vooral om het bekende stikstof. Het is al bijna een jaar geleden dat de Raad van State het Programma Aanpak Stikstof (PAS) op 29 mei 2019 ongeldig verklaarde. Sinds 1 oktober 2019 zijn de boeren massaal in het nieuws geweest omdat we vechten onze toekomst. Dit komt allemaal door de verplichte en onwerkbare maatregelen voor de landbouw vanuit het ministerie. Hierop volgend heeft het Landbouw Collectief afgelopen november op eigen initiatief een stikstofreductieplan aangediend wat goed was voor drie keer zoveel reductie van stikstof in vergelijking met het plan van het ministerie. Hier wordt vooralsnog niets mee gedaan. Waarop het Landbouw Collectief op dit moment de gesprekken met het ministerie heeft gestaakt.

Er wordt emissieruimte, maar ook economische activiteit weggekocht uit alle hoeken van het land om op een plaats verder te kunnen ontwikkelen.

Niets is zeker in de landbouw. Dat maakte de provincie Brabant ons maar al te goed duidelijk, deze provincie heeft besloten om agrarische bedrijven in heel Nederland te kopen om de uitstoot van NOx te compenseren voor een logistiek centrum in Moerdijk. Vruchtbare grond en boerenbedrijven worden opgekocht om de industrie te laten groeien. Dit fenomeen heet extern salderen. Je pakt stikstof uit de ene sector en plaats het in een andere sector. De NOx stikstof komt vrij bij het verbranden van fossiele brandstoffen en vloeit als een deken over heel Nederland. Er wordt emissieruimte, maar ook economische activiteit weggekocht uit alle hoeken van het land om op een plaats verder te kunnen ontwikkelen. Hierdoor zal niet alleen de landbouw en de verwerking van de producten, maar ook toeleverende bedrijven, werkgelegenheid en economie wegvloeien uit de provincie.

Een heel makkelijk systeem als je een groot internationaal, kapitaalkrachtig bedrijf of een provincie bent. Maar, als jonge boeren maken wij ons hier nadrukkelijk zorgen om. Hoe moeten wij op dit vlak concurreren als we werken in een sector met lage marges? Hoe gaat een jonge boer die net het bedrijf heeft overgenomen concurreren met een kapitaalkrachtig bedrijf? Hoe neem je het als veehouder op tegen de provincie? Het is een oneerlijk speelveld.

De overheid wil graag in tijden van crisis een snelle oplossing voor het stikstofprobleem fabriceren en gooit daarbij de landbouw in de uitverkoop.

Het oneerlijke speelveld laat zich ook tijdens de Corona-crisis zien. De overheid wil graag in tijden van crisis een snelle oplossing voor het stikstofprobleem fabriceren en gooit daarbij de landbouw in de uitverkoop. Ondertussen werken de boeren, als primaire sector, aan de voedselvoorziening van Nederland.

Terug naar Groningen. Hoe ziet ons platteland er straks uit wanneer agrarische bedrijven opgekocht worden om industrieën elders in het land te kunnen laten groeien? Economische activiteit en bedrijvigheid vloeit weg, de karakteristieke Groningse boerderijen raken in verval, lopen er nog koeien in de wei op gronden waar alleen gras wil groeien? Hebben weidevogels, wild, insecten en allerlei planten nog een kans als het enige verdienmodel wat overblijft het plaatsen van zonnepanelen is? Wat is Groningen als échte groene landbouwprovincie zonder boeren? Met het Landbouw Collectief hebben we maatregelen aangedragen om de uitstoot van stikstof te doen laten dalen, we nemen onze verantwoordelijkheid, zijn welwillend en het is voor iedereen, inclusief de belastingbetaler een financieel veel interessantere maatregel dan maar bedrijven op te kopen. Helaas worden wegens het alleen willen denken in juridische obstakels deze oplossingen van tafel geschoven.

Het Gronings Agrarisch Jongeren Kontakt (GrAJK) hoopt van harte dat Minister Schouten, het ministerie van LNV, de Gedeputeerde Staten van onze provincie Groningen en onze gedeputeerde Henk Staghouwer kiezen voor een toekomst voor de Groninger landbouw met haar aanverwante industrie en bedrijvigheid. Kiezen voor het typerend Gronings karakter vol met boeren. Kiezen voor schotten om de sector. Kiezen voor boerenverstand in plaats van juridische beperkingen. Kiezen om de jonge boer en boerin een toekomst te geven.

Gronings Agrarisch Jongeren Kontakt (GrAJK); Willem Dinkla, Robert Winter, Koos Meeuwes, Paulien van Beesten, Jarno Rietema, Luuk Volker en Thea Buseman.