Boeren meten water in Fries veenweidegebied

In het veenweidegebied zijn inmiddels dertig meetpinnen geplaatst. Zo ook bij Johannes Dijkstra in Haskerdijken. De melkveehouder peilt het water sinds de zomer met de zogenaamde Aqua Pinnen. Twee stuks heeft hij staan; in de sloot en op het land. Hij kan de grondwaterstand live volgen. De meetgegevens zijn direct op een mobiele telefoon af te lezen. Dijkstra is onderdeel van een groep van veertien boeren die in 2016 actief met de veenweidevisie aan de slag is gegaan. „We hebben toen de taak gekregen om veenoxidatie te vertragen”, vertelt hij. Hoe natter het veen, hoe minder inklinking van het veen, bodemdaling en uitstoot van CO2.
Maaiveldhoogte
De proef in het veenweidegebied heeft een peilvak van maar liefst 1400 hectare land. Voor zeshonderd hectare ligt de actieve opgave. Het overige land heeft een passieve opgave. De verschillen in het gebied zijn groot. De maaiveldhoogte, tussen het hoogste en laagste punt is wel een meter verschil ,,Als je het peil in het lager gelegen gebied verhoogd, loopt de boer daar schade op. Aan de andere kant merkt de collega op het hoger gelegen gebied niets van de hogere waterstand. Daar moeten we nu een oplossing voor vinden.”
Aqua Pinnen
In de kansrijke gebieden worden het komende jaar ruim honderd Aqua Pinnen geplaatst. Het betreft de Aldeboarner Deelen, Hegewarren, Groote Veenpolder, Idsegea, Brekkenpolder en Grouster Leechlân. Het zijn gebieden waar beantwoording van vragen over de ontwikkeling van het veen de hoogste urgentie heeft.
De meetpinnen die ze gebruiken zijn een moderne variant op de gangbare peilstokken. Naast grondwaterstanden kunnen die ook bodemvocht meten. Het bodemvochtgehalte is ook belangrijk voor de afbraak van veen.
LTO Noord, adviesbureau Acacia Water en Wetterskip Fryslân voeren het project uit. Zij gaan in samenspraak met de agrariërs meetplannen opstellen en uitvoeren. Het project loopt twee jaar.
Tekst: Brenda van Olphen
Beeld: Ruth van Schriek