Column: Ondernemen met meerwaarde, melkgeld en winst

Ook in Ierland gevestigd is Glanbia. Glanbia heeft met circa 2,4 miljard euro omzet 1/5 van de omvang van FrieslandCampina, maar is wel winstgevend met ruim 200 miljoen euro. Let wel; winst is altijd een relatief en stuurbaar begrip. De cijfers onder de winst vertellen meer. Beurswaarde afgelopen vrijdag: circa 4,2 miljard euro.

Glanbia doet, naast het verwerken van melk tot poeder, boter, cheddar en een beetje dagvers, ook in ingrediënten en is eigenaar van Body Fit (ook in Heerenveen langs de A6) en Slim Fast. Glanbia was een traditionele zuivelcoöperatie die een jaar of zes geleden naar de beurs ging, waarbij de coöperatie in zeggenschap de meerderheid heeft behouden.

Een deel van het op de beurs opgehaalde kapitaal werd geïnvesteerd in nieuwe producten en verwerkingslocaties en een stukje van het op de beurs opgehaalde geld werd als premie aan melkveehouders uitgekeerd.

Wat zou de beurswaarde van FrieslandCampina zijn?

Omzet 11,5 miljard euro, winst 203 miljoen euro. Dat lijkt fors lager, maar daar moet wel bij worden gezegd dat FrieslandCampina circa 4,5 eurocent per kg meer melkgeld betaalt dan de Ierse zuivelaars. Bij correctie daarvoor zou de winst circa 468 miljoen euro hoger zijn.

Al met al voor analisten redelijk goed te begrijpen en te vergelijken met de Ierse wel (deels) beursgenoteerde zuivelaars. Dus twee keer zo groot als de Kerrygroup en vijf keer zo groot als Glanbia met een vergelijkbare winstgevendheid. De beurswaarde van Friesland Campina zou dan ergens tussen de 22 miljard en 36 miljard euro liggen.

Stel: RFC maakt een beursgang met certificering van aandelen, dus de zeggenschap blijft bij de coöperatie, maar niet meer direct bij de leden. Dan zou in theorie RFC tussen de 22 miljard en 36 miljard aan waarde creëren.

Investeer

We houden het op de laagste waarde de 22 miljard euro. Keer daarvan circa 20 procent uit - gekoppeld aan de melk - als premie, in ruil voor het afstand doen van een stukje zeggenschap en belang. En haal nog 20 procent waarde op via de beurs dus in totaal 40 procent. Die 20 procent is 4,5 miljard euro. Dat zou circa 43 eurocent per kg melk zijn. Voor een bedrijf met 1 miljoen kg melk is dat 430.000 euro dat te besteden is aan aflossing en structuurverbetering, groei en kostprijsverlaging. Los met het via de beurs opgehaalde bedrag (20 procent dus ook 4,5 miljard euro) de banken af en investeer in nieuwe producten, innovatie en markten.

Zestig procent aandelen blijft bij de coöperatie. Dat noemen ze meerwaarde van een onderneming die 'out of the box' durft te denken en te handelen. Bijkomend voordeel; naast de Raad van Commissarissen wordt de directie ook door analisten beoordeeld op prestaties en vergeleken met de benchmark. De 'luie directie' volgens LTO-bestuurder Jos van Straaten krijgt dan tucht vanuit de aandeelhouders.

Azië

Alternatief: verkoop het belang FrieslandCampina gedeeltelijk of geheel aan een grote Aziatische partij voor beurswaarde en een bonus van 20 procent. Dan haal je tussen 16 miljard en 44 miljard op.

Waarom deze denk exercitie ?

Niet omdat het moet maar wel omdat het zaken in een perspectief plaats als men gaat spreken over verhoudingen, melkgeld en winst.