Boeren Herbaijum en Franeker willen eigen gemaaltje: ‘Wij wonen in een putje’

Dat is iets waar het waterschap en de provincie nu juist al jaren van af willen, al dat individuele onderbemalen van weide- en akkerbouwlanderijen, zei een woordvoerder van de provincie woensdag tijdens een rechtszaak bij de Raad van State. Daar vroegen melkveehouder Ane Hofstra en akkerbouwer Koos Hoekstra om een bijstelling van het inrichtingsplan voor Franekerdeel-Harlingen.

Met dat plan werken de provincie en waterschap aan een duurzaam beheer van een grootschalig peilgebied tussen Harlingen en Franeker. Het streven is om verdroging en verzilting tegen te gaan. Om die reden werd een gemiddeld iets hoger waterpeil vastgesteld waar de meeste boeren wel mee uit de voeten konden. Alleen Hofstra en Hoekstra niet.

Putje

„Wij wonen in een putje. Straks staat het water 25 centimeter hoger in de sloten. Het enige dat wij vragen is voor onze laaggelegen landerijen een gemaaltje voor extra onderbemaling. Dat hoeft maar tien centimeter extra te zijn. Onze buren hebben daar geen enkele last van, omdat alleen onze landerijen lager liggen”, zei melkveehouder Hofstra tijdens de rechtszaak in Den Haag.

Rechter en staatsraad Dik van Den Broek vroeg aan de woordvoerders van Fryslân waarom er niet een extra gemaaltje tussen de landerijen van Hofstra en Hoekstra op de grens van Herbaijum en Franeker kan. Die legden omstandig uit dat het waterschap en de provincie af willen van het her en der onderbemalen van het afgesproken peil. Er zijn al honderden van dat soort gemaaltjes opgeruimd.

Volgens de overheden leidt onderbemaling tot een nog snellere verzilting dan nu al het geval is. „De komende jaren is verzilting een groot probleem, mede door de bodemdaling in het gebied (46 cm). Om die reden moet de waterstand hoger blijven anders wordt bij droogte het zoute water omhoog gezogen en ontstaat er veel vaker oogstschade. En dat komt steeds vaker voor. Vorige zomer dachten een heleboel agrariërs dat zij meer droogteschade hadden, maar dat bleek verziltingschade. De wortels stierven af door het zout”, aldus een woordvoerder van de provincie.

Schadevergoeding

Overigens nemen de provincie en waterschap allerlei maatregelen om schade door het hogere waterpeil en verzilting te voorkomen. Zo wordt er op sommige plekken speciale verziltingsdrainage aangelegd. En voor laag gelegen percelen waar schade onvermijdelijk is, wordt een schadevergoeding uitgekeerd. De Raad van State doet binnen enkele weken uitspraak.