Opinie: Vertrouwen

Het is niet achteraf praten om nu te constateren dat de meeste Poolse landdagen over gebiedsprocessen en regionale invulling van omgevings- en stikstofbeleid uitmonden in enorme teleurstelling en decepties. En daarvoor zijn de afgelopen jaren ook meerdere malen stevige waarschuwingen uitgesproken.

Het argument om toch aan tafel te gaan in die gebiedsprocessen was dan ‘Nu zitten we erbij en praten we mee, dan wordt er niet zonder ons over ons besloten.’ Dat argument bleek niet echt houdbaar in Noord-Brabant, Zuid-Holland en Utrecht.

Provinciale besturen die veelal zonder degelijke financiële onderbouwing, maar ook zonder onderbouwing van nut en noodzaak behalve wat bij elkaar geveegde kreten, tot een krimpscenario komen voor de veehouderij. Zeggen dat het slecht gaat met de natuur en het oppervlaktewater en direct daarna zeggen dat het door de veehouderij komt. Maar, als overheden ook zeggen dat andere sectoren ook moeten leveren. Ondertussen zien we dat er alleen beleid wordt ontwikkeld en ingezet om de veehouderij te decimeren.

De afgelopen weken hebben we als Stichting Stikstofclaim een aantal bijeenkomsten georganiseerd in de provincie Utrecht om veehouders, die oprot- en belemmeringsbrieven hebben ontvangen van de provincie, bij te staan en handvatten te geven hoe te handelen, welke stappen ze vooral moeten nemen om juist nu hun belangen te verdedigen.

Ga niet uit van goed vertrouwen in de overheid en dat die er is om te helpen

Ga niet uit van goed vertrouwen in de overheid en dat die er is om te helpen. Die tijd is voorbij. De provincies zijn uit op boerengrond voor natuur en op het plaatsen van belemmeringen op boerengrond die de provincies niet in het bezit hebben, maar waar ze wel graag via uitrook- en wegpestbeleid de hand op willen leggen.

Onder het mom ‘We gaan samen naar oplossingen zoeken.’ Provincies zoeken niet naar oplossingen. Die hebben ze al klaarstaan op een menukaart. En op die menukaart staan boerenbedrijven en boerengrond als hoofdgerecht.

De provincies Utrecht en Noord-Brabant zeggen ronduit dat ze bezig zijn met uitvoering van het bouwstenenakkoord dat ze hebben gesloten met VNG, Unie van Waterschappen, het IPO, het NAJK en LTO Nederland.

Het NAJK blijft plots angstvallig stil. Ger Koopmans hoor je ook niet over de uitvoering van hun akkoord en wat dit nu betekent voor de geraakte boerenbedrijven en gezinnen. Twee clubs die het vertrouwen van duizenden boerengezinnen hebben geschaad.

Een grondige analyse vooraf over de natuur is niet gemaakt

Nergens in de plannen van Noord-Brabant of de provincie Utrecht staat dat ze gebaseerd zijn op metingen. Tientallen boerenbedrijven worden door deze plannen de afgrond in geduwd. Een grondige analyse vooraf, van wat de stikstofdepositie in de natuur is en hoe de toestand van de bodem in die natuur zou zijn, is niet gemaakt. Zelfs geen uitdraai van het failliete rekenmodel Aerius. En er zijn ook geen depositiemetingen die nut en noodzaak aantonen.

De boerenbestuurders in de gebiedsprocessen en ook de provinciale en landelijk bestuurders zijn er door Stichting Stikstofclaim de afgelopen jaren keer op keer op gewezen dat er geen stikstofdepositiemetingen zijn waaraan je het vertrouwen kunt ontlenen om forse ingrijpende maatregelen te treffen.

Het vertrouwen in fatsoenlijk bestuur is ernstig beschaamd. Het vertrouwen in de deskundigheid in boerenbestuurders om goede afspraken te maken is zoek. Als gedeputeerden en Statenleden het echt goed voor zouden hebben met de natuur en deze, zoals ze stellen, willen redden van de ondergang, dan maak je eerst een goede analyse van hoe die natuur er nu voor staat.

Je zou dan stikstofdepositiemetingen laten uitvoeren en bodemmonsters laten nemen. En betrouwbare, te vertrouwen rapporten laten opstellen hoe die stand van de natuur nu is en welk beleid men moet ontwikkelen om de natuur waar nodig te verbeteren of te herstellen.

Niets van dat alles. Ja, er zijn wel rapporten en beschrijvingen opgemaakt door ecologen. Maar de metingen zijn niet gedaan. We moeten maar vertrouwen op de ecologen en de afgelopen jaren hebben ons juist getoond dat die ecologen ook maar wat feitenvrij kletsen.

Het enige waarop boeren kunnen vertrouwen, is dat het knokken is voor bedrijfsbehoud

Je zult maar jonge boer zijn in Utrecht, twee jaar na de bedrijfsovername, vol energie de afgelopen jaren in je bedrijf aan het werk geweest en dan krijg je zo een oprotbrief van gedeputeerde Sterk. Boeren en hun gezinnen vallen terug op het vertrouwen in zichzelf en lotgenoten. Heb geen vertrouwen in derogatie, heb ook geen vertrouwen in de komst van een rekenkundige ondergrens. Het enige waarop boeren kunnen vertrouwen, is dat het knokken is voor bedrijfsbehoud.

Als Stikstofclaim kunnen we vertrouwen op onze ondersteuning, onze advocaten en op een beperkt aantal goedwillende donateurs die ons de extra steun in de rug geven net op het moment dat we het even écht nodig hebben, en natuurlijk op de aangesloten boeren en tuinders.

Met de steun die wij krijgen kunnen we op onze beurt boeren en hun gezinnen ondersteunen door hen goed te informeren over welke stappen ze kunnen nemen, soms in gerechtelijke procedures.

Wij knokken door in het vertrouwen dat knokken uiteindelijk meer brengt dan nietsdoen.