Aanvalsplan Grutto krijgt versnelling, maar Vogelbescherming is uiterst kritisch
Rummenie meldt in zijn Kamerbrief dat in samenwerking met uitvoeringsorganisaties en agrarische collectieven wordt gewerkt aan een versterking van het agrarisch natuurbeheer. Met als doel het areaal vanaf 2026 uit te breiden.
Bekrachtiging Aanvalsplan Grutto
Op 8 december hebben het rijk en de provincies hiervoor een gezamenlijke Intentieverklaring Aanvalsplan Grutto bestuurlijk bekrachtigd. Daarmee spreken beide overheden uit dat het aanvalsplan volledig wordt uitgevoerd, zowel in gebieden waar al maatregelen lopen als in de overige aangewezen gebieden. 'De noodzakelijke maatregelen voor de grutto krijgen daarbij voorrang en worden in samenhang versneld en geborgd uitgevoerd', aldus Rummenie.
Financiering en instrumenten
In de verklaring is vastgelegd dat wordt toegewerkt naar een concreet afsprakenkader, inclusief financiering en instrumenten. Dit convenant moet medio 2026 worden bekrachtigd. Daarbij zijn al veertien punten benoemd die zo concreet mogelijk worden uitgewerkt, met als doel volledige uitvoering binnen tien jaar.
Nieuw stelsel faunabeheer
Naast het Aanvalsplan Grutto werkt LVVN samen met provincies en maatschappelijke organisaties aan een nieuw, toekomstbestendig stelsel voor jacht en faunabeheer. Dit moet volgens Rummenie leiden tot een aanpak waarin jacht en faunabeheer beter samenhangen met bredere natuurdoelen, zoals actieve soortenbescherming, duurzame landschapsinrichting en natuurherstel. 'Met agrarische collectieven wordt daarnaast bekeken hoe beleid beter kan worden vertaald naar de praktijk van het agrarisch natuurbeheer.'
Kuikenoverleving
In 2026 start bovendien een vijfjarig onderzoek naar kuikenoverleving. Dit onderzoek richt zich op predatie, voedselaanbod en zogenoemde ‘headstarting’, waarbij kuikens in een beschermde omgeving worden grootgebracht en later uitgezet.
Extra bescherming
Ook zijn recent instandhoudingsdoelstellingen voor de grutto toegevoegd aan de aanwijzingsbesluiten van 25 bestaande Vogelrichtlijngebieden waar broedende grutto’s in voldoende mate voorkomen. Dit betekent volgens Rummenie extra bescherming en inzet op verbetering van het leefgebied. De maatregelen worden uitgewerkt in de Natura 2000-beheerplannen.
Met deze besluiten is tegelijk een landelijk doel vastgesteld van 50.000 broedparen grutto’s in 2050, meldt Rummenie verder. 'Ook het landelijke doel voor de grutto als niet-broedvogel is geactualiseerd.'
Vogelbescherming: 'Nederland doet opnieuw onvoldoende om grutto te beschermen'
De reactie van Vogelbescherming Nederland op de intentieverklaring is niet mals. ‘Nederland doet opnieuw onvoldoende om de grutto te beschermen.’ Volgens Vogelbescherming blijft het vooral bij goede bedoelingen. Concrete maatregelen, financiële garanties en wettelijke borging ontbreken ook weer in deze intentieverklaring. Er is geen zekerheid dat de gemaakte afspraken daadwerkelijk worden uitgevoerd. ‘Eerdere, door Nederland aangekondigde maatregelen werden ook al kritisch beoordeeld door de Europese Commissie. Ze waren onvoldoende concreet en droegen te weinig bij aan herstel van de gruttopopulatie. Tot nu toe is slechts één maatregel daadwerkelijk uitgevoerd: het toevoegen van de grutto als doelsoort aan 25 bestaande Natura 2000-gebieden (Vogelrichtlijngebieden). De omvang en kwaliteit van het leefgebied van de grutto moet in deze gebieden worden uitgebreid en verbeterd. Dat is positief, maar het effect blijft beperkt: 90 procent van de Nederlandse gruttopopulatie broedt buiten deze Vogelrichtlijngebieden. Het aanwijzen van de meest geschikte weidevogelgebieden zou aanzienlijk meer effect hebben. De staatssecretaris heeft echter aangegeven dit niet te willen.’
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Robert Ellenkamp
