Defensie wil proef starten voor agrarisch gebruik defensieterrein nabij De Haar

De Nederlandse krijgsmacht wil haar activiteiten uitbreiden en daarvoor nieuwe locaties aanleggen of bestaande locaties uitbreiden. Dit alles komt samen in het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD). Dit programma legt een claim op landbouwgrond en boeren zijn daar boos over.
De Kamer heeft daarom een motie van SGP, mede-ingediend door NSC, CDA en BBB, aangenomen die de regering oproept om afspraken te maken met landbouwpartijen over het agrarisch medegebruik van nieuwe en bestaande Defensieterreinen. Deze afspraken moeten ook meegenomen worden bij de verdere uitwerking van het NPRD.
'Goedkoper dan onteigening'
De andere motie van NSC, mede-ingediend door ChristenUnie, CDA, BBB, SGP en D66, roept de regering op om bij specifieke casussen binnen het NPRD, zoals De Haar in Midden-Drenthe, werk te maken van hybride gebruik van landbouw, natuur en defensie. 'Hybride gebruik is goedkoper dan onteigening van boerenbedrijven', stellen de indieners. De Kamer wil hier voordat het NPRD definitief wordt vastgesteld, geïnformeerd worden.
De staatssecretaris is voorstander van een pilot, maar plaatst wel een kanttekening: 'De militaire behoefte moet daar uiteindelijk echt wel in geborgd zijn', zei hij eerder tijdens een debat over het NPRD. Hij is over een pilot ook al in gesprek met LTO en Agractie.
Gevolgen natuur
Tuinman moet niet alleen rekening houden met de landbouw, maar ook met de natuur. De Kamer nam ook een motie van GroenLinks-PvdA en NSC aan die het kabinet verzoekt om bij de uitwerking van het NPRD rekening te houden met de gevolgen voor het Natuurnetwerk Nederland. Terreinbeherende organisaties zouden dan ook bij het proces betrokken moeten worden. Daarnaast zou Defensie zich ook moeten houden aan de natuurdoelen uit de Natuurherstelverordening, want 'Defensie dient zich aan dezelfde natuurdoelen te houden als iedereen'. Deze motie van de Partij voor de Dieren kreeg ook genoeg steun in de Kamer.
Verder zijn er moties aangenomen die de regering verzoekt om een ruimhartige compensatieregeling uit te werken voor boeren en burgers die getroffen worden door de Defensieplannen en een motie die oproept om in de toekomst oog te houden voor de leefbaarheid van omwonenden.
'Defensie verwerft ruilgrond in Drenthe'
Het Drentse provinciebestuur vindt niet dat het aankoopbeleid van Defensie de samenwerking met boeren en burgers die getroffen worden door de Defensieplannen, negatief beïnvloed. Dat laat het college van Gedeputeerde Staten (GS) weten na schriftelijke vragen van het CDA. De coalitiepartij stelde schriftelijke vragen aan GS over het aankoopbeleid van Defensie rond oefenterrein De Haar en wilde weten of de grondverwerving marktverstorend werkt.
Drenthe is bekend met het feit dat Defensie landbouwgrond rond oefenterrein De Haar opkoopt, onder meer in de omgeving van het Witteveld. 'Het is alleen lastig om te bepalen in welke mate dit marktverstorend werkt. Wij begrijpen wel dat het onrust in het gebied kan opleveren bij de agrarische ondernemers.'
Het provinciebestuur heeft er bij Defensie op aangedrogen - en blijft dat doen - om in te zetten op het agrarisch medegebruik van Defensieterreinen. 'Wij hebben begrepen dat Defensie gronden verwerft die op een later moment in het proces kunnen worden ingezet, bijvoorbeeld als ruilgrond. Defensie geeft aan dat hiermee voorkomen wordt dat grondexploitanten zich gaan mengen in het proces en dat uiteindelijk een nog veel hogere grondprijs (belastinggeld) moet worden betaald.'
Het college is het dan ook niet eens met het CDA dat het aankoopbeleid een negatief effect heeft op de communicatie en samenwerking met betrokken burgers. 'Dat Defensie nu reeds grond probeert te verwerven is niet gek in het licht van de stijgende grondprijzen en het voorkomen van grondexploitatie door derden. Om de onrust in het gebied zoveel mogelijk weg te halen, moet wat ons betreft Defensie, waar mogelijk openheid en transparantie betrachten.'

Tekst: Bas Lageschaar
Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.
Beeld: Ellen Meinen
Bron: Tweede Kamer