Pilot met wegvangen rivierkreeften Wetterskip Fryslân

Het vangen van de Amerikaanse rivierkreeft in Friesland gebeurt op twee plaatsen, in samenwerking met It Fryske Gea en Friese binnenvissers, begeleid door adviesbureau ATKB. Zo meldt Wetterskip Fryslân over de pilot. ‘Rivierkreeften ondergraven het streven naar schoon en gezond water en de veiligheid van keringen. Ze graven in bodems en oevers en vreten waterplanten weg. Hierdoor gaan de waterkwaliteit en biodiversiteit achteruit en raken oevers verzwakt. Bestrijding is een van de acties die nodig is om natte ecosystemen gezond te krijgen.’

Natuurvriendelijke oevers

Het waterschap werkt daarnaast aan het vergroten van de weerbaarheid van watersystemen, bijvoorbeeld met flauwe taluds en natuurvriendelijke oevers. ‘Voor invasieve exoten als de rivierkreeft is zo’n omgeving minder aantrekkelijk’, aldus het waterschap. ‘Predatoren, zoals de paling en andere roofvissen, voelen zich er wel thuis.’

Vier soorten aangetroffen

Wetterskip Fryslân monitort de kreeftenstand sinds 2023. In Friese wateren zijn vier soorten aangetroffen: de gevlekte Amerikaanse rivierkreeft, de gestreepte Amerikaanse rivierkreeft, de rode Amerikaanse rivierkreeft, en de marmerkreeft. De rode Amerikaanse rivierkreeft wordt in Nederland het meest geassocieerd met problemen en schade. Deze soort is in Fryslân in 2024 op drie plaatsen aangetroffen: in de Grutte Wielen, in een poldergebied tussen Hallum en Burdaard en op Ameland.

Verspreiding voorkomen

Om te voorkomen dat de dieren zich dit voorjaar vermeerderen en verder verspreiden, begint waterschap nu een pilot met de bestrijding in de beide gebieden op het vasteland. In natuurgebied De Grutte Wielen gebeurt dit in samenspraak met beheerder It Fryske Gea. Op Ameland, waar slechts enkele exemplaren zijn gevonden, doet het waterschap eerst nader onderzoek.

Ontheffing van het Rijk

Om dit jaar kreeften te mogen vangen, heeft Wetterskip Fryslân een ontheffing gekregen van het Rijk. De dieren worden gevangen met speciale tunnelfuiken, met een zo klein mogelijke kans op bijvangsten. Het waterschap voert de gevangen kreeften af volgens de regels in de ontheffing. Ze worden gedood en gaan naar een destructiebedrijf.

Overleg over vervolg

Het onderzoek naar de populatie en het vangen van de kreeften voert Wetterskip Fryslân dit jaar uit voor eigen rekening, met de inzet van flora- en faunamedewerkers. Het waterschap doet hiermee als eerste waterbeheerder ervaring op met de bestrijding van rivierkreeften door eigen mensen. De Nederlandse waterschappen overleggen met het Rijk over hoe het wegvangen in het vervolg kan worden georganiseerd en betaald.